۱۳۸۸ شهریور ۲۶, پنجشنبه

ریشه یابی نام آزربایجان

قبلا مقالات مختلفي درباره ريشه اين اسم نوشته شده که اشاره به فارسي بودن ريشه آذربايجان و به معني حامل ‏مشعل آتش بودن آن دارد.‏ولي چون بيشتر اين مقالات در زمان پهلوي نوشته شده و با توجه به دشمني آشکار اين خاندان با زبان ترکی زياد قابل ‏استناد نيست. هر چند که آزربایجان را سرزمین آتش می نامیم ولی هیچ دلیلی ندارد که لقب یک منطقه در اسم آن سرزمین هم نمود پیدا کند و اما آزربايجان:‏
آزربايجان از سه کلمه ترکي تشکيل شده که در زير به تفکيک آن ها مي پردازيم.‏
‏ ‏
‏آزر/باي/جان ‏Azer/bay/can

الف:آزر ‏Azer‏ : در ترکي باستان پسوند (ار) به آخر اسم مي چسبيده و شخصي را منتصب به آن ميکرد هما پسوندي ‏که در ترکي مدرن معادل پسوند (لي) يا (لو) مي باشد.‏
آز هم نام قومي که در شمال غربي ايران و شرق ترکيه سکونت داشتند و بر آنجا حکمراني ميکردند مي باشد. که کلمه ‏از+ار مي شود (آزار) يا همان‎ ‎
‏(آزرAzer‏) امروزي.‏

ب:باي ‏BAy‏ : کلمه (باي Bay‏) در زبان تورکي به معني غني، صاحب، سرور، محتشم، ثروتمند، مقتدر، توانا و .... ‏است.‏

ج‏:جان ‏Can‏ : پسوند ساز تورکي (غان:ĞAN)‏ - (قان:‏QAN)‏ - (گان:‏GAN)‏ - (کان:‏KAN)‏ نشان دهنده جا، ‏مکان و محلهاي جغرافيائي است.‏

مثلا در مورد چالاقان (نام جزيره اي در درياچه اورميه) به معني محل زندگي طائفه چالا ميباشد.‏

چند نمونه ديگر استفاده از اين پسوند:‏
ورزقان ، گوگان ، گرگان ، طالقان ، زنگان (زنجان امروزي) ، سيرجان ، کميجان و...‏

که اين پسوند بعد از ورود اعراب به (ج ‏C‏) تبديل شده.‏

پس اسم (آزربايجان ‏Azerbaycan‏) به معني (محل زندگي قوم تواناي آزري) مي باشد.‏

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر